Lentis Magazine, 1-2022
In beeld: Herdenking bij Groot Bronswijk
Jaarlijks wordt in Wagenborgen herdacht dat de psychiatrische patiënten Betje en Sientje Stoppelman, Heintje Levi en Herman Aptroot via Westerbork zijn getransporteerd naar Sobibor. Johan Oostinga van de Raad van Bestuur legde een krans namens Lentis en hij sprak er de volgende woorden:
‘Op maandag 9 maart 1943 zijn Betje en Sientje Stoppelman, Heintje Levi en Herman Aptroot opgepakt en via Groningen naar Westerbork gebracht. Op 10 maart zijn ze, samen met 1.001 andere mensen vanuit Westerbork naar Sobibor in Polen gebracht om daar, na een treinreis van 1.500 kilometer op vrijdag 13 maart 1943 vergast te worden. Omdat ze Joods waren.
Betje, Sientje, Heintje en Herman waren kwetsbare mensen en ondanks het verzet vanuit de Vereniging tot Christelijke Liefdadigheid, zoals Groot Bronswijk toen heette, is het niet gelukt hen te beschermen.
Vorig jaar stelde ik mijzelf de vraag hoe ik het zou doen als het oorlog zou zijn. Zou ik in staat zijn wat te doen? En zou het de veiligheid van mensen die bij ons wonen beschermen? Ongeacht de reden van verblijf, hun geloof, religie, afkomst, geaardheid, welk onderscheid dan ook? Het is een vraag die ik pas echt kan beantwoorden als het ooit oorlog zou zijn. En oorlog willen we nooit meer meemaken. Dat is wat ik vorig jaar heb gedeeld.
En nu is het oorlog in de Oekraïne, waar de bevolking vecht tegen de Russen om haar vrijheid te behouden. Het is vreselijk dat zoiets toch weer kan gebeuren, in Europa, zo dichtbij… de grens van hier naar Oekraïne is dichterbij dan van hier naar de Spaanse hoofdstad Madrid.
En dus ben ik terug bij de vraag wat ik kan doen. Samen met collega’s van Dignis met het UMCG en het Rode Kruis helpen we met medische hulpmiddelen. Aanvullend gaan we bekijken of we kunnen helpen met ruimte voor de opvang van vluchtelingen. Dat is het praktische wat we kunnen doen. Minstens net zo belangrijk is het om waakzaam te zijn op onverdraagzaamheid, een mogelijk onverschillige houding daarop en daar vooral op reageren. Dat vraagt lef. Maar het is nodig want vrijheid vraagt inspanning, van iedereen altijd.
Dus laten we actief handelen en reageren op onverdraagzaamheid, nu meer dan ooit, met Betje, Sientje, Heintje en Herman in onze gedachten’.
